Aleksander Rybnik „Dziki” (1906-1946)

13 grudnia 1906 roku urodził się w Starosielcach (obecnie dzielnica Białegostoku) Aleksander Rybnik. Z wykształcenia był nauczycielem ale jego życiorys w dużej mierze jest związany z wojskiem. W czasie wojny obronnej 1939 roku dowodził kompanią piechoty w batalionie Korpusu Ochrony Pogranicza Wołożyn a następnie został dowódcą piechoty w pułku KOP wchodzącym w skład Grupy Operacyjnej „Boruta”.

W listopadzie 1939 roku, w Wilnie, wstąpił w szeregi Związku Walki Zbrojnej, był komendantem garnizonu Wilno oraz  komendantem Obwodu Armii Krajowej Słonim w Okręgu AK Nowogródek. Zagrożony aresztowaniem, w drugiej połowie 1943 roku, schronił się na terenie województwa  białostockiego, gdzie w grudniu objął Obwód Białystok – powiat, któremu podlegały między innymi placówki AK w Kruszewie, Choroszczy i w Starosielcach. W październiku 1944 roku został mianowany inspektorem białostocko – sokólskim, a rok później, w październiku 1945 roku, mianowany zastępcą Prezesa Okręgu Wolność i Niezawisłość Białystok.

19 kwietnia 1946 roku został aresztowany a następnie sądzony w pokazowym procesie Inspektoratu suwalsko-augustowskiego WiN (24 oskarżonych), który odbywał się w sali białostockiego kina „Ton” w dniach 18 – 20 lipca 1946 roku. Rybnika wraz z sześcioma podwładnymi skazano na karę śmierci. Wyrok został wykonany 11 września 1946 roku.

Rybnik został dwukrotnie odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, za wojnę obronną 1939 roku oraz za walkę z okupantem. Otrzymał także inne odznaczenia: Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami. Miejsce jego wiecznego spoczynku nie jest znane. Symboliczny pomnik ppłk. Aleksandra Rybnika znajduje się na przy kościele pw. św. Andrzeja Boboli w Białymstoku (dzielnica Starosielce)  a na budynku kina „Ton”  tablica „Pamięci ppłk. Aleksandra Rybnika”. Uchwałą  Rady Miejskiej z 1997 roku ppłk A. Rybnik jest patronem jednej z ulic w Białymstoku.

Józef Waczyński, fot. Szymon Paczyński

 Towarzystwo Przyjaciół Choroszczy