Wydarzenia

Granatowi żołnierze

30 marca br. miało odbyć się siódme już spotkanie „Kawiarenki Historycznej”, realizowanej połączonym wysiłkiem Towarzystwa Przyjaciół Choroszczy i Miejsko-Gminnego Centrum Kultury i Sportu w Choroszczy.

Niestety, ze względu na panującą epidemię, nie możemy zorganizować spotkania z Markiem Gajewskim, kustoszem Muzeum Wojska w Białymstoku, autorem albumu pt. „Granatowi żołnierze”, który miał być promowany na tym spotkaniu. Historyk Marek Gajewski jest specjalistą z zakresu V Okręgu (białostockiego) Policji Państwowej, autorem kilku wystaw i opracowań o tej tematyce.

Wydany przez Muzeum Wojska w Białymstoku album biograficzno-fotograficzny o funkcjonariuszach Policji Państwowej województwa białostockiego w latach 1919-1939 liczy 607 stron. Publikacja zawiera w sobie ponad 2600 not biograficznych białostockich policjantów oraz skrótową historię funkcjonowania podstawowych służb i jednostek policyjnych woj. białostockiego okresu dwudziestolecia międzywojennego. Jest to cenna publikacja opracowana na szerokiej bazie źródłowej i bogato ilustrowana w archiwalne zdjęcia, pozyskane przez Autora ze zbiorów muzealnych, rodzinnych i prywatnych kolekcji.

Z przyjemnością informujemy, że wśród tysięcy policjantów w tym albumie są też funkcjonariusze Policji Państwowej pochodzący z Choroszczy lub ci, którzy pełnili służbę w naszym mieście. Liczymy, że jeszcze w tym roku takie spotkanie z Panem Markiem Gajewskim się odbędzie i będzie okazja do bliższego zapoznania się z tym cennym opracowaniem.

W powiecie białostockim w okresie międzywojennym XX wieku było 16 posterunków Policji Państwowej, w których zatrudnionych było 69 osób. Posterunek PP w Choroszczy, mieszczący się przy ul. Mickiewicza 14,  był obsadzony przez 4 funkcjonariuszy.

Wykaz „choroszczańskich” policjantów:

  • Adamski Antoni, ur. 26 VI 1894 r. w Choroszczy, syn Franciszka i Anny, st. posterunkowy PP
  • Bobrowski Adolf, ur 1898 w Choroszczy, syn Stanisława i Pauliny, posterunkowy PP, był funkcjonariuszem Posterunku PP w Chroszczy
  • Chomicz Wacław, ur. 5 V 1894 r. w Mińsku Litewskim, syn Michała i Sotery, st. przodownik PP, komendant Posterunku PP w w Zabłudowie (1927) i Choroszczy
  • Dąbrowski Bronisław, ur. 4 XI 1900 r. w Choroszczy, syn Bronisława i Saturniny, st. posterunkowy PP
  • Garliński Henryk Leon, ur. 6 IV 1896 r. w Ostrołęce, syn Józefa i Antoniny, przodownik PP, komendant Posterunku PP w Choroszczy (od 31 X 1925) i Posterunku PP w Gródku (od 3 XII 1933 r.)
  • Jasiecki Aleksander, ur. 26 X 1890 r. w Choroszczy, syn Feliksa i Franciszki, st. posterunkowy służby śledczej,
  • Kranc Bolesław (z wykazu KL POW w Choroszczy), ur. 9 VIII 1887 r. w Choroszczy, syn Michała i Marianny, funkcjonariusz Policji Państwowej w latach 1919-1921. W 1940 r. został wywieziony przez NKWD. Zmarł z choroby i wycieńczenia 1 maja 1941 r.
  • Kudelski Piotr, ur. 17 VII 1902 r. w Choroszczy, syn Stanisława i Anny, posterunkowy PP
  • Łotowski Adam, ur. 2 I 1894 r. w Dzikich, syn Ignacego i Józefy, posterunkowy PP
  • Łotowski Karol, ur. 20 XII 1897 r. w Choroszczy, syn Feliksa i Anny, posterunkowy PP
  • Okulski Paweł, ur. 26 X 1895 r. w Choroszczy, syn Adama i Antoniny, st. posterunkowy PP
  • Ostaszewski Piotr, ur. 3 I 1898 w Choroszczy, syn Piotra i Marianny, przodownik PP
  • Ostrowski Piotr, ur. 20 VI 1897 r. w Dzikich, syn Józefa i Marianny, posterunkowy PP
  • Rymaszewski Franciszek, ur. 11 X 1888 r. w Gąsówce Skwarkach, syn Jana i Joanny, st. posterunkowy, był funkcjonariuszem posterunków PP w Choroszczy, Turośni Kościelnej i Lewickich oraz komisariatu II PP w Białymstoku (1922-1939) s. 442, foto s. 585
  • Szmydt Albert, ur. 15 X 1897 r. w Choroszczy, syn Wilhelma i Idy, przodownik PP
  • Szulga Ludwik, ur. w Białymstoku, syn Jana i Bronisławy, st. przodownik PP, od 4 II 1938 r. był komendantem Posterunku PP w Choroszczy
  • Tomys Stefan, ur. 22 VIII 1897 r. w Choroszczy, syn Szczepana i Marii, przodownik PP
  • Wróbel Wacław, syn Józefa i Pauliny, ur. 17 XI w Łyskach, przodownik PP

Oprac. Józef Waczyński

Fot. Posterunkowy Franciszek Rymaszewski 1888-1940.

Jesienią 1939 roku aresztowany przez sowieckie NKWD i osadzony w obozie dla polskich jeńców wojennych w Ostaszkowie. Wiosną 1940 r. zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Kalininie, pogrzebany w zbiorowych dołach  śmierci w Miednoje.

(Źródło: kopia ze zbiorów Muzeum Wojska w Białymstoku)