Dlaczego warto mieć kota na punkcie mleka?

Prosto z lodówki albo podgrzane, w towarzystwie płatków śniadaniowych lub w szklance kakao, smakowe, zsiadłe, a nawet prosto od krowy – sposobów na mleko jest tyle, ilu jego miłośników. Równie liczne są powody, dla których warto sięgać po mleko każdego dnia. W tym popularnym napoju kryje się bowiem prawdziwe bogactwo składników odżywczych oraz witamin i minerałów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Zasobność w białko, wapń, szereg witamin i mikroelementów sprawia, że nabiał zaliczany jest do żywności o dużej gęstości odżywczej, czyli takiej, której nawet niewielka porcja dostarcza wielu składników pokarmowych odpowiedzialnych za sprawne działanie ludzkiego organizmu[1]: pełnowartościowego białka do budowy komórek i tkanek, wapnia wzmacniającego kości i zęby, a także witamin i mikroelementów wspomagających rozwój fizyczny i umysłowy.

Pierwszorzędną zaletą mleka jest wysoka zawartość wysokowartościowego białka – dokładnie takiego, jakiego potrzebuje organizm człowieka. Białko to podstawowy składnik budulcowy każdej żywej komórki i tkanki ciała. Dostarczenie odpowiednich ilości białka jest więc niezwykle ważne w okresie szybkiego wzrostu i rozwoju organizmu, który przypada na wiek szkolny. W tym czasie formują się kości, mięśnie i rozwijają narządy wewnętrzne. Zapotrzebowanie na białko u dzieci oraz młodzieży jest w związku z tym wyższe niż u dorosłych[2].

Mleko jest jednym z cenniejszych źródeł łatwo przyswajalnego wapnia, którego organizm potrzebuje przez okres całego życia. Mocne kości, zdrowe zęby, sprawne mięśnie oraz prawidłowo działający układ nerwowy − wszystko to zasługa tego właśnie pierwiastka. W organizmie dorosłego człowieka zmagazynowany jest ponad kilogram wapnia, z czego aż 99% znajduje się w kościach i zębach[3]. Magazyn ten nie zapełnia się równomiernie przez całe życie − 90% ogólnej masy wapnia organizm gromadzi do 20. roku życia[4], w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju, zaś w późniejszym czasie jedynie czerpie ze zgromadzonych zasobów. Stąd tak ważne jest, by w diecie dzieci i młodzieży nie zabrakło produktów bogatych w łatwo przyswajalny wapń, najlepiej pod postacią mleka oraz produktów mlecznych. – Spożycie 3-4 szklanek mleka dziennie lub alternatywnie odpowiedniej ilości jego przetworów pozwala młodemu człowiekowi na blisko 100-procentowe pokrycie dobowego zapotrzebowania na wapń – mówi Dorota Osóbka, dietetyk i ekspert programu „Mam kota na punkcie mleka”. ¬ Im organizm jest zasobniejszy w wapń w młodości, tym mniejsze ryzyko wystąpienia schorzeń związanych z niedoborem tego biopierwiastka, na przykład osteoporozy, w wieku dojrzałym − dodaje.

Na białku i wapniu pozytywne właściwości mleka się nie kończą. Jest ono również bogatym źródłem witamin z grupy B, głównie ryboflawiny (witaminy B2) oraz witaminy B12. Obie witaminy odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego: regulują przekaźnictwo, pomagają zwalczyć uczucie zmęczenia i znużenia, a co za tym idzie poprawiają koncentrację uwagi. Ryboflawina, czyli witamina B2, zwana jest witaminą urody, ponieważ dobroczynnie wpływa na stan skóry i włosów. To m.in. dzięki niej w kącikach ust nie powstają zajady, cera jest gładka, a włosy mocne.

Mleko i produkty mleczne są również bogate w witaminy A i D. Są to witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, aby więc zostały wykorzystane przez organizm, muszą być spożywane razem z tłuszczem np. naturalnie zawartym w mleku. Witamina A wpływa pozytywnie na wzrok. Razem z witaminą D oraz B12 wspomaga pracę systemu immunologicznego, mobilizując go do walki z bakteriami i wirusami. Bierze również udział w procesie tworzenia się nowych komórek i jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie tkanki nabłonkowej skóry. Jej niedobór sprawia, że skóra jest nieelastyczna, sucha i nadmiernie się łuszczy. Witamina D tworzy natomiast nierozłączny duet z wapniem, który może być w pełni przyswojony przez organizm tylko w jej obecności.

Pijąc mleko i spożywając jego przetwory dostarczamy organizmowi również spore ilości cynku i jodu. Oba te pierwiastki wpływają m.in. rozwój zdolności poznawczych, funkcjonowanie układu odpornościowego oraz pomagają dbać o stan skóry.

Mali i duzi fani mleka, którzy mają na jego punkcie prawdziwego kota, doskonale wiedzą, że jest ono sprzymierzeńcem dobrej formy i dobrego samopoczucia. Rodzina produktów nabiałowych jest tak duża, że każdy z łatwością znajdzie wśród nich swój ulubiony. Kubeczek jogurtu, koktajl na bazie maślanki, kanapka z żółtym serem, a może twarożek z miodem? Co wybierasz?

[1] S. Zmarlicki, Wartość odżywcza białek mleka, tłuszczu mlekowego, laktozy, „Przegląd Spożywczy”, 2009, t.63, s. 33-37.

[2] Podstawy żywienia człowieka, red. D. Czerwińska, E. Gulińska, Warszawa 2008, s. 13.

[3] Podstawy żywienia człowieka, red. K. Flis, W. Konarzewska, Warszawa 2007, s. 53.

[4] A. Kopiczko, J. Cieplińska, Występowanie zaniżonej gęstości kości oraz niedoborów witaminy D i wapnia u młodych kobiet, „Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii”, 2013, t. 9, nr 1, ss. 8-13; K.D. Cashman, Calcium intake, calcium bioavability and bone health, „British Journal Of Nutrition”, 2002, t. 87, ss. 169-177.

ip/r