DOPALACZE – nie daj się zabić!
Smart drugs, legal higs, dopalacze… Terminy są doskonale znane współczesnej młodzieży. Czy prócz nazwy, wiemy coś więcej na ten temat? Czy wiemy gdzie szukać pomocy ? Dane Krajowego Konsultanta ds. Toksykologii jednoznacznie wskazują, iż dopalacze pochłaniają coraz więcej ofiar. W 2013 r. w naszym kraju odnotowano ponad tysiąc zatruć, w 2014 r. liczba ta zwiększyła się już do 2,5 tys. Obecnie, a jest dopiero połowa roku, zgłoszono już 3 tys. zatruć. Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Białymstoku podaje, iż na terenie województwa podlaskiego, w tym roku zgłoszono 60 zatruć, co do których podejrzewa się, iż były spowodowane tzw. środkami zastępczymi czyli popularnie zwanymi dopalaczami.
Czym są dopalacze? Potoczna nazwa „dopalacze”, najczęściej dotyczy syntetycznych, nowoczesnych substancji odurzających – narkotyków, które silnie uzależniają. Ich działanie jest wielokrotnie, nawet do kilkuset razy silniejsze od naturalnych czy tzw. klasycznych narkotyków. Dlaczego dopalacze są tak niebezpieczne? Środki tego typu, które trafiają na rynek, nie mają określonego składu chemicznego, ani dawki. Nikt więc nie wie jaki efekt wywoła dana substancja. Czy będzie to działanie psychoaktywne, czy już trujące? Jak zadziała na mężczyznę, a jak na kobietę? Jakie wpłynie na nastolatka, a jak na osobę starszą? Czy wielokrotnie zażywany narkotyk nie doprowadzi do takich szkód na naszym zdrowiu, które ujawnią się w przyszłości? Czy pozornie niegroźne substancje nie wchodzą w reakcje z innymi substancjami znajdującymi się w otoczeniu? Te pytania pozostają bez odpowiedzi. Ale konsekwencje zażywania dopalaczy już nie – sieją spustoszenie konkretnie i nieodwracalnie.
Osoby sięgające po dopalacze chyba nie zdają sobie sprawy z tego, że właściwie sami, z własnej inicjatywy skazują się na bycie przysłowiowym szczurem laboratoryjnym – z własnej inicjatywy testują na sobie działanie nowych trucizn, zwłaszcza jeśli, skuszeni niską ceną, sięgają po substancje dopiero co zaistniałe na rynku.
Na działanie dopalaczy szczególnie narażeni są młodzi ludzie. To u młodzieży zwykle dochodzi do nieodwracalnych zmian w mózgu. Prócz uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego, diagnozowane są też ostre uszkodzenie nerek, a nawet zaburzenia psychiczne. W wyniku przedawkowania dopalaczy może dojść do zatrzymania akcji serca. Czy więc warto aż tak ryzykować? Zagrożenie tym bardziej jest poważne, że szpitale nie dysponują testami, które szybko wykrywałyby nowe, nieznane narkotyki. Powoduje to, że w przypadku zatrucia dopalaczami, lekarze nie są w stanie wprowadzić leczenia przyczynowego – usunąć przyczyny zagrożenia. Z pacjentem po dopalaczach działają więc w zasadzie po omacku. Ponadto brak jest ujednoliconych procedur postępowania w takich przypadkach – lekarze działają intuicyjnie: leczą objawy, lecz nie mogą przewidzieć skutków swoich decyzji.
Od 1 lipca br. do listy substancji odurzających i psychotropowych, których posiadanie wymaga zezwolenia, dopisano 114 nowych środków, które są nielegalne. Co się z tym wiąże? Policja może ścigać za ich posiadanie. Do wykazu dołączono m.in. syntetyczny kannabinoid, czyli substancję, która odpowiada za narkotyczne działanie marihuany, a która tylko w jeden weekend (10-12 lipca br.) doprowadziła do zatrucia około setki osób. Policja przestrzega: dopalacze oferują niezapomniane wrażenia i doznania, które w przeszłości dla wielu osób były ostatnimi w ich życiu. Instytucje rządowe alarmują i ostrzegają, aby nie kupować i nie zażywać takich substancji. Producenci i sprzedawcy dopalaczy kierują się przede wszystkim zyskiem, za nic mając ludzkie życie. Sprzedając dopalacze – sprzedają śmierć! My też apelujemy: nie daj się otruć, nie sięgaj po niebezpieczne środki!
Jeśli wiesz, że ktoś dysponuje nielegalnymi substancjami, zawiadom odpowiednie służby (policję) – zrób to dla dobra ludzi, którzy być może nie są świadomi czym ryzykują. Jeśli natomiast sam masz problem z uzależnieniem, zgłoś się do Punku Konsultacyjnego Uzależnień w Choroszczy – tam porad udziela certyfikowana specjalistka terapii uzależnień – mgr Elżbieta Zatorska. Wizyta w Punkcie nie tylko, że jest bezpłatna, ale nie wymaga też tego, aby mieć aktualne ubezpieczenie zdrowotne. PKU czynny jest w każdy wtorek w godz. 14.00-18.00 przy ul. H. Sienkiewicza 42 w Choroszczy. Tel. kontaktowy: 511 239 505.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przygotowało listę numerów telefonów pod którymi można szukać pomocy:
800 060 800 – bezpłatna, całodobowa infolinia Głównego Inspektora Sanitarnego. Pod tym numerem telefonu można uzyskać informacje na temat negatywnych skutków zażywania dopalaczy oraz o możliwościach leczenia. Infolinia jest także przeznaczona dla rodziców, którzy mają wątpliwości czy ich dzieci zażywają dopalacze. Na infolinię GIS można przekazywać także informacje, które mogą ułatwić służbom dotarcie do osób handlujących tymi nielegalnymi substancjami.
116 111 – Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży. Służy on młodzieży i dzieciom potrzebującym wsparcia, opieki i ochrony. Zapewnia dzwoniącym możliwość wyrażania swoich obaw, porozmawiania o sprawach dla nich ważnych oraz kontaktu w trudnych sytuacjach. Telefon prowadzi Fundacja „Dzieci Niczyje”. Linia jest dostępna codziennie w godzinach 12.00-20.00. Pomoc online dostępna na: www.116111.pl/napisz. Tylko w 2014 r. specjaliści przeprowadzili 3205 rozmów dotyczących dopalaczy.
800 100 100 – Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawach bezpieczeństwa dzieci. To bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna i online dla rodziców i nauczycieli, którzy potrzebują wsparcia i informacji w zakresie przeciwdziałania i pomocy dzieciom przeżywającym kłopoty i trudności wynikające z problemów i zachowań ryzykownych, tj.: agresja i przemoc w szkole, cyberprzemoc i zagrożenia związane z nowymi technologiami, wykorzystywanie seksualne, kontakt z substancjami psychoaktywnymi, uzależnienia, depresja, myśli samobójcze, zaburzenia odżywiania. Telefon prowadzi Fundacja „Dzieci Niczyje”. Linia dostępna jest od poniedziałku do piątku w godzinach 12.00-18.00. Pomoc online dostępna pod adresem: pomoc@800100100.pl. W 2014 r. 61 rozmów dotyczyło problemów z dopalaczami.
800 12 12 12 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka. Osoby poszukujące pomocy oraz informacji na temat dopalaczy mogą korzystać także z telefonu zaufania Rzecznika Praw Dziecka. Numer przeznaczony jest zarówno dla dzieci, jak i dorosłych, którzy chcą zgłosić problemy dzieci. Telefon jest czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 8.15-20.00. Po godz. 20.00 oraz w dni wolne od pracy, każdy może przedstawić problem i zostawić numer kontaktowy. Pracownik telefonu zaufania oddzwoni następnego dnia.
112 – jednolity numer alarmowy obowiązujący na terenie całej Unii Europejskiej.
Nie daj się zabić dopalaczom! Skorzystaj z szansy pomocy!
NSz., MSW