Wycieczka do Warszawy śladami Bohaterów „Kamieni na szaniec”
Uczniowie klas VIII i klasy VII f Szkoły Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza w Choroszczy wyruszyli 15 października 2021 r. pod opieką pań: Katarzyny Adamskiej-Niewiarowskiej, Ewy Zalewskiej oraz Kamili Waszczuk na edukacyjną wycieczkę do Warszawy szlakiem bohaterów „Kamieni na szaniec”.
Pierwszym punktem programu naszego wyjazdu były piękne Łazienki Królewskie. Odbyliśmy spacer wśród drzew, krzewów i kwiatów w malowniczej, jesiennej odsłonie. Zobaczyliśmy m.in. amfiteatr oraz Pałac na Wodzie wybudowany na życzenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego na sztucznej wyspie otoczonej przez staw.
Następnie przejechaliśmy autokarem obok budynku Liceum im. Stefana Batorego, do którego uczęszczali bohaterowie książki „Kamienie na szaniec” oraz gmachu dawnej siedziby Gestapo w Alei J. Ch. Szucha, gdzie przesłuchiwany był Jan Bytnar „Rudy”.
W dalszej kolejności udaliśmy się na spacer ulicami stolicy. Odwiedziliśmy miejsca związane z akcjami małego sabotażu m. in. pomnik Mikołaja Kopernika, z którego Alek zabrał tablice z niemieckimi napisami, gmach „Zachęty”, gdzie miała miejsce akcja zerwania hitlerowskich flag. Dotarliśmy również na Plac Piłsudskiego, gdzie mieliśmy okazję zobaczyć uroczystą zmianę warty przy Grobie Nieznanego Żołnierza.
Kolejnym miejscem, które zwiedziliśmy, było Stare Miasto. Po chwili odpoczynku przy kolumnie Zygmunta III Wazy udaliśmy się pod pomnik Małego Powstańca i poznaliśmy symbolikę tego monumentu. Następnie wyruszyliśmy na miejsce, gdzie zbiegają się ulice Długa, Bielańska i Nalewki. Tam 26 marca 1943 roku odbyła się słynna akcja pod Arsenałem, mająca na celu uwolnienie Jana Bytnara „Rudego” oraz 20 innych więźniów przewożonych po przesłuchaniach z siedziby Gestapo w Alei J. Ch. Szucha do więzienia Pawiak.
Kolejnym punktem wycieczki był Cmentarz Wojskowy na Powązkach. Wśród grobów członków harcerzy Szarych Szeregów, na których ustawiono białe, brzozowe krzyże, znajduje się miejsce wiecznego spoczynku Zośki, Alka i Rudego. Na ich mogiłach zapaliliśmy znicze i chwilą zadumy oddaliśmy im część.
Następnie pojechaliśmy do Muzeum Więzienia Pawiak, gdzie był przetrzymywany Rudy. Więzienie zostało zniszczone przez Niemców w 1944 roku, zaś muzeum wybudowano na ocalałych piwnicach Pawiaka. Zobaczyliśmy cele, przejmujące listy, różańce, rysunki oraz różne pamiątki, które przetrwały w pożarze, a zostały pozostawione przez więźniów, w większości osoby zamordowane w czasie II wojny światowej. Największe wrażenie wywarły narzędzia tortur, jakimi posługiwali się naziści oraz informacje na temat bestialstwa, jakiego doświadczyli przetrzymywani w tych murach Polacy.
Ostatnim punktem naszej wycieczki było Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, gdzie zwiedziliśmy wystawę „1000 lat historii Żydów polskich”. Obejrzeliśmy osiem ekspozycji, które przedstawiły nam kolejne etapy dziejów ludności żydowskiej: od legend o przybyciu wyznawców judaizmu na ziemie polskie, przez rozwój handlu i przemysłu, po czas Zagłady i współczesność. Poszerzyliśmy wiedzę o żydowskich świętach, obyczajach, religii, kulturze i sztuce.
Pełni wrażeń i wzruszających przeżyć wróciliśmy do Choroszczy. Wycieczka śladami bohaterów lektury „Kamienie na Szaniec”, czyli Zośki, Rudego i Alka, przybliżyła nam miejsca, wydarzenia i postacie opisane przez Aleksandra Kamińskiego, jak również pozwoliła poznać historię okupowanej Warszawy i jej mieszkańców.
Kornelia Sakowicz, Magda Majewska, Wiktoria Dziejma, Amelia Rząca
zdjęcia Ewa Zalewska
